Έως τα τέλη Σπετεμβρίου έχει προγραμματιστεί επίσημη
επίσκεψη του ΥΠΕΞ της Αλβανίας, κ. Έντμοντ Παναρίτι, στην Ελλάδα.
Η ατζέντα της συνάντησης δεν είναι ακόμη γνωστή, αλλά από τα
δημοσιεύματα του Αλβανικού Τύπου και τα Δελτία Τύπου του Αλβανικού ΥΠΕΞ
συμπεραίνουμε ότι θα είναι στην ουσία
της, μονοθεματική: θα αφορά στον αγωγό ΤΑΡ, ο οποίος είναι κομβικής
σημασίας για τη γείτονα, καθώς είναι η πρώτη της απόπειρα και ευκαιρία να
εισέλθει στον ευρωπαϊκό ενεργειακό χάρτη και να παίξει ένα σημαντικό ρόλο.
Ο αγωγός ΤΑΡ αφορά στην μεταφορά αερίου από το Αζερμπαϊτζάν και,
σύμφωνα με τον σχεδιασμό, θα ξεκινά από τα ελληνοτουρκικά σύνορα και θα
καταλήγει στην Ιταλία μέσω Αλβανίας. Το ανταγωνιστικό σχέδιο είναι ο αγωγός «Ναμπούκο» που διέρχεται εκτός Ελλάδας, μέσω Τουρκίας και ανατολικών
Βαλκανίων και καταλήγει στην Αυστρία. Οι όποιες συμφωνίες πρέπει να συναφθούν
εγκαίρως, προκειμένου το όλο εγχείρημα να μην τεθεί εν αμφιβόλω από την
κοινοπραξία.
Ήδη έχουν καταλήξει σε
συμφωνία στενής συνεργασίας για την από κοινού υποστήριξη του έργου κατασκευής
του νοτίου διαδρόμου μεταφοράς φυσικού αερίου, ο Ιταλός υφυπουργός Οικονομικής
Ανάπτυξης, αρμόδιος για την ενέργεια, Κλαούντιο ντε Βιντσέντι και ο υφυπουργός
Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Μάκης Παπαγεωργίου.
Σύμφωνα με δηλώσεις του κ. Παπαγεωργίου, Ελλάδα και Ιταλία
βρίσκονται σε διαδικασία συνομιλιών και με την αλβανική κυβέρνηση για την
υλοποίηση του έργου, που θα συμβάλει αποφασιστικά στην ενεργειακή απεξάρτηση
της Ευρώπης και εξέφρασε την ελπίδα όλοι να δείξουν καλή διάθεση συνεργασίας,
όπως η Ελλάδα και η Ιταλία.
Η συζήτηση αυτή όμως, αν και στο ουσιαστικό της μέρος προβλέπεται
να εξελιχθεί σε πνεύμα συνεννόησης, σκιάζεται από σειρά ζητημάτων τα οποία
βαραίνουν τις διμερείς σχέσεις.
Η ακύρωση από το Συνταγματικό Δικαστήριο της
Αλβανίας της «Συμφωνίας για τα χωρικά ύδατα», που είχε υπογραφεί μεταξύ
Ελλάδας και Αλβανίας, απόρροια και των καταγγελιών της αντιπολίτευσης για
«προδοσία και εθνική μειοδοσία» πάγωσε τις εκατέρωθεν σχέσεις. Η Συμφωνία αυτή
ήταν πολύ σημαντική για την Ελλάδα καθώς, μεταξύ των άλλων, δημιουργούσε
προηγούμενο υπέρ των ελληνικών θέσεων στο Αιγαίο . Αυτός ήταν άλλωστε, και ο
λόγος που, σύμφωνα με την τότε Υπουργό Εξωτερικών κ. Μπακογιάννη, υπήρξε
επηρεασμός των Αλβανών δικαστών από την Άγκυρα.
Ο Υπουργός Εξωτερικών, κ. Αβραμόπουλος, κατά τη συζήτηση των
προγραμματικών δηλώσεων στη Βουλή, δήλωσε ότι θα καταβληθεί προσπάθεια να
ρυθμισθεί εκ νέου το ζήτημα της ΑΟΖ. Όμως το ζήτημα αυτό παραμένει πολύ ψηλά στην αντιπολιτευτική
ρητορική όχι μόνο των εθνικιστών αλλά και του σοσιαλιστικού κόμματος έναντι της
κεντροδεξιάς κυβέρνησης της Αλβανίας.
Ήδη από τα τέλη Ιούλη διεξάγεται η απογραφή της μειονότητας στην Αλβανία, διαδικασία πολύ σημαντική
καθώς η απόλαυση των δικαιωμάτων μίας μειονότητας εξαρτάται και από το
πληθυσμιακό κριτήριο.
Η απογραφή του μειονοτικού πληθυσμού μίας χώρας είναι
αποκλειστική ευθύνης της χώρας και καθορίζεται από διεθνείς προδιαγραφές.
Η Αλβανία δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί σε αυτή τη συμβατική
της υποχρέωση, αφού με απόφαση της Βουλής δεν έγινε σεβαστό το δικαίωμα του
αυτοπροσδιορισμού των ατόμων, όπως προβλέπεται από τη Σύμβαση-πλαίσιο για την
προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Σημειώνεται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρεί
προαπαιτούμενο ένταξης την εφαρμογή της Σύμβασης αυτής.
Το σύνολο σχεδόν των μειονοτήτων (με ελάχιστες εξαιρέσεις)
απείχε από την απογραφή και κατήγγειλε -προκαλώντας την αντίδραση του
Συμβουλίου της Ευρώπης- την ποινικοποίηση, των λάθος απαντήσεων, όπου λάθος
απαντήσεις εκλαμβάνονταν τα στοιχεία που δεν συνέπιπταν με τα αντίστοιχα των ληξιαρχείων.
Η απαγόρευση εισόδου
στη χώρα μας, στις 19 Αυγούστου, του δημοσιογράφου Μαρίν Μέμα, γνωστού
στην Αλβανία για τα ρεπορτάζ του για θέματα Τσάμηδων, την οποία ακολούθησε
έντονη ρηματική διαμαρτυρία από πλευράς Αλβανικού ΥΠΕΞ δημιούργησε περαιτέρω
αναστάτωση και πληθώρα δημοσιευμάτων.
Αξίζει τέλος να σημειωθεί ότι η Αλβανία στηρίζει πολλά στην Ελληνική
Προεδρία του 2014 και στην στήριξη της ευρωπαϊκής της πορείας. Επί Ελληνικής
Προεδρίας, (το β’ εξάμηνο του 2003) καθορίστηκε η Διαδικασία Σταθεροποίησης και
Σύνδεσης (Δ.Σ.Σ.) που απετέλεσε το πλαίσιο, το οποίο ρυθμίζει τις σχέσεις της
Ε.Ε. με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων. Ήδη το Υπουργείο Εξωτερικών, δια του
εκπροσώπου Τύπου, έχει εκφράσει τη βούλησή του να αναζωογονήσει την ενταξιακή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων και
να την αναδείξει ως μία από τις κορυφαίες προτεραιότητες της ελληνικής
Προεδρίας και στοχεύει κατά τη διάρκειά
της να πραγματοποιηθεί η πρώτη Σύνοδος Κορυφής Ευρωπαϊκής Ένωσης Δυτικών
Βαλκανίων μετά το 2003.
