Τίτλος ερώτησης: «Αρνητική προβολή της χώρας μας στον Διεθνή
τύπο λόγω της βάναυσης συμπεριφοράς των Οργάνων της
Ελληνικής Αστυνομίας»
Κύριε Υπουργέ, σε δημοσίευμα της 9ης Οκτώβρη της Βρετανικής Εφημερίδας «Guardian», το οποίο αναπαρήχθη και από τη Γαλλική «Liberation», αλλά έδωσε και το υλικό προκειμένου να γίνει ένα ρεπορτάζ στο αμερικάνικο δίκτυο CNN, γίνεται εκτενής αναφορά σε συλλήψεις ατόμων οι οποίες έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια αντιφασιστικής διαδήλωσης στις 2 Οκτωβρίου και τα οποία άτομα οδηγήθηκαν στη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αθηνών.
Το δημοσίευμα εστιάζει στις συνθήκες κράτησης και υποστηρίζει ότι κατά τη διάρκεια του χρόνου της κράτησης και της σύλληψης, έγιναν βασανισμοί από τα όργανα της Ελληνικής Αστυνομίας, ενώ δεν διστάζει να παραλληλίσει τις συνθήκες κράτησης στη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αθηνών με τις συνθήκες που επικρατούσαν στις φυλακές του Ιράκ το 2004.
Η συμπεριφορά των οργάνων αυτών –πάντα σύμφωνα με το δημοσίευμα της «Guardian», το οποίο επαναλαμβάνω, αναπαρήχθη στον ευρωπαϊκό τύπο, αλλά και από αμερικάνικα μέσα μαζικής ενημέρωσης- προσβάλει το δημοκρατικό χαρακτήρα του πολιτεύματός μας και το σεβασμό και την προστασία της αξίας του ανθρώπου, όπως αυτά εκφράζονται στο Ελληνικό Σύνταγμα. Επίσης, παραβιάζει και το άρθρο 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου που αφορά στην κατάργηση των βασανιστηρίων και παράλληλα, προβάλλει μία ιδιαίτερα αρνητική εικόνα της χώρας μας, η οποία φυσικά δεν συνάδει με τον ευρωπαϊκό της χαρακτήρα.
Παράλληλα, η Διεθνής Αμνηστία, όπως και η Αρμόδια Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών εκφράζει την ανησυχία της, αναφορικά με τη μη διασφάλιση των Ελληνικών Αρχών, ότι η Ελληνική Αστυνομία σέβεται και προστατεύει τα ανθρώπινα δικαιώματα και δρα βάσει του διεθνούς δικαίου, ιδιαίτερα σε ό,τι έχει να κάνει με την αστυνόμευση διαδηλώσεων και την κακομεταχείριση κατά τη σύλληψη και κράτηση.
Επιπλέον, το Γραφείο Αντιμετώπισης Περιστατικών Αυθαιρεσίας, το οποίο θεσπίστηκε με το άρθρο 1 του ν. 3938/2011, όπως τροποποιήθηκε με το ν. 4058/2012, και το οποίο είναι αρμόδιο για την αντιμετώπιση τέτοιων συμπεριφορών όπως εσείς αναφέρετε στην απάντησή σας προς την υπ’ αριθμόν 1041/27.8.2012 ερώτηση των Βουλευτών Γιαννακάκη, Τσούκαλη, Οικονόμου, εξακολουθεί να μη λειτουργεί.
Σας ρωτάμε, λοιπόν: Τι προτίθεσθε να κάνετε προκειμένου να ερευνήσετε τις καταγγελίες που είδαν το φως της δημοσιότητας στον ευρωπαϊκό Tύπο, προκειμένου να αποκαταστήσετε και τη διεθνή εικόνα της χώρας μας, αλλά και την τάξη αν αυτά τα περιστατικά πραγματικά έχουν λάβει χώρα; Προτίθεσθε να προβείτε στις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου να λειτουργήσει επιτέλους το Γραφείο Αντιμετώπισης Περιστατικών Αυθαιρεσίας δεδομένου και του κρίσιμου χαρακτήρα που έχει στην αντιμετώπιση παρόμοιων περιστατικών;
Δευτερολογία:
Κύριε Υπουργέ, με ψέξατε ότι επαναφέρω ένα θέμα, το οποίο το έχετε διαψεύσει και ότι ετοιμάζεστε να καταθέσετε και μήνυση, προκειμένου να έχω ένα δημοσίευμα. Αντιμετωπίζετε το συγκεκριμένο θέμα σαν να ήταν ένα μοναδικό, ένα περιστασιακό θέμα, σαν να μην το έχουμε ξανακούσει στην Ελληνική Αστυνομία για περιπτώσεις αυθαιρεσίας και κατάχρησης της αστυνομικής βίας.
Θα συμφωνήσετε όμως μαζί μου ότι έρχεται μια στιγμή που δεν μπορούμε παρά να πούμε την αλήθεια και ίσως αυτή η στιγμή να έχει φτάσει για την Ελληνική Αστυνομία. Οφείλουμε να συνομολογήσουμε ότι το πρόβλημα της αστυνομικής βίας δεν είναι περιστασιακό, αλλά είναι δυστυχώς διαχρονικό. Και αυτό δεν το λέω ούτε εγώ, ούτε η Guardian, ούτε η Liberation, ούτε το CNN, το λέει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και η Επιτροπή Παρακολούθησης Εκτέλεσης των Αποφάσεων του Δικαστηρίου της Επιτροπής Μονίμων Αντιπροσώπων του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Έντεκα καταδικαστικές αποφάσεις εναντίον της Ελλάδας τα τελευταία χρόνια για κατάχρηση αστυνομικής βίας. Ενδεικτικά μόνο θα αναφέρω τις πιο γνωστές: την υπόθεση Γκαλότσκιν το 2010, Ζελίκοφ –τώρα Ζελίδης- το 2006, του Δημήτρη Αυγουστίνου –η περίφημη ιστορία με τη «ζαρντινιέρα»- το 2006, των Λεωνίδη και Μακαρατζή και άλλων το 2004. Αυτές οι αποφάσεις εξακολουθούν να απασχολούν την Επιτροπή Παρακολούθησης Εκτέλεσης Αποφάσεων. Μπορεί να μην εξετάζονται πλέον, γιατί -το γνωρίζετε πιθανόν καλύτερα από εμένα- ο μηχανισμός παρακολούθησης έχει ατονήσει στην ΕΜΑ, αλλά οι φάκελοι δεν έχουν κλείσει, παραμένουν ανοικτοί. Γιατί παραμένουν ανοικτοί; Γιατί ούτε καν τα ειδικά μέτρα δεν έχουμε εκτελέσει. Το μόνο που έχουμε κάνει είναι να πληρώσουμε το πρόστιμο και τα δικαστικά έξοδα τα οποία προβλέπονταν.
Ακόμη και αν είχε λειτουργήσει το Γραφείο Αντιμετώπισης Περιστατικών Αυθαιρεσίας –το γνωρίζετε πολύ καλά, γιατί το είχε διαμηνύσει στη χώρα μας ο πρώην Επίτροπος για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου του Συμβουλίου της Ευρώπης, ο κ. Χάμαπεργκ- η δομή του και η υπαγωγή του στις οργανικές μονάδες του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη δεν εξασφαλίζει την ανεξαρτησία της δράσης του και την ουσιαστική παρέμβασή του και δεν εξυπηρετεί τους στόχους του, που είναι όχι μόνο η ίαση των στρεβλώσεων, αλλά κυρίως η πρόληψη και η αποτροπή τους. Γνωρίζετε ότι μας είχαν συμβουλεύσει με σύσταση αυτό να τεθεί ως Ανεξάρτητη Αρχή, δηλαδή να τεθεί υπό τον έλεγχο της Βουλής.
Ας δούμε μερικά στατιστικά: Κατά την περίοδο 2005-2009 ερευνήθηκαν συνολικά διακόσιες ογδόντα μία καταγγελίες κατά αστυνομικών για κακοποίηση και κακομεταχείριση όχι μόνο κρατουμένων και επιβλήθηκαν πειθαρχικές κυρώσεις σε δεκατρείς περιπτώσεις.
Τελειώνω αμέσως. Δεν θα πω άλλα στατιστικά, γιατί έχει ήδη τελειώσει ο χρόνος μου. Είμαι σίγουρη ότι ήδη τα γνωρίζετε. Ούτε αυτά τα πήρα από καμιά ξένη εφημερίδα. Είναι αυτά τα οποία έχουν κατατεθεί και στην Επιτροπή Μονίμων Αντιπροσώπων και στην Επιτροπή Παρακολούθησης Εκτέλεσης των Αποφάσεων του Δικαστηρίου. Έχω όμως, να πω μόνο το εξής: ότι η Αστυνομία είναι το κατ’ εξοχήν αρμόδιο κρατικό όργανο με τις διευρυμένες εξουσίες που του δίνει ο νόμος, προκειμένου να εφαρμόζει τους νόμους του κράτους και να διασφαλίζει όχι μόνο την τήρηση των νόμων, αλλά και το σεβασμό και την άσκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ότι η παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την ίδια την Αστυνομία αποδυναμώνει –αν όχι καταργεί- το ρόλο της.
Ευχαριστώ.
Κύριε Υπουργέ, σε δημοσίευμα της 9ης Οκτώβρη της Βρετανικής Εφημερίδας «Guardian», το οποίο αναπαρήχθη και από τη Γαλλική «Liberation», αλλά έδωσε και το υλικό προκειμένου να γίνει ένα ρεπορτάζ στο αμερικάνικο δίκτυο CNN, γίνεται εκτενής αναφορά σε συλλήψεις ατόμων οι οποίες έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια αντιφασιστικής διαδήλωσης στις 2 Οκτωβρίου και τα οποία άτομα οδηγήθηκαν στη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αθηνών.
Το δημοσίευμα εστιάζει στις συνθήκες κράτησης και υποστηρίζει ότι κατά τη διάρκεια του χρόνου της κράτησης και της σύλληψης, έγιναν βασανισμοί από τα όργανα της Ελληνικής Αστυνομίας, ενώ δεν διστάζει να παραλληλίσει τις συνθήκες κράτησης στη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αθηνών με τις συνθήκες που επικρατούσαν στις φυλακές του Ιράκ το 2004.
Η συμπεριφορά των οργάνων αυτών –πάντα σύμφωνα με το δημοσίευμα της «Guardian», το οποίο επαναλαμβάνω, αναπαρήχθη στον ευρωπαϊκό τύπο, αλλά και από αμερικάνικα μέσα μαζικής ενημέρωσης- προσβάλει το δημοκρατικό χαρακτήρα του πολιτεύματός μας και το σεβασμό και την προστασία της αξίας του ανθρώπου, όπως αυτά εκφράζονται στο Ελληνικό Σύνταγμα. Επίσης, παραβιάζει και το άρθρο 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου που αφορά στην κατάργηση των βασανιστηρίων και παράλληλα, προβάλλει μία ιδιαίτερα αρνητική εικόνα της χώρας μας, η οποία φυσικά δεν συνάδει με τον ευρωπαϊκό της χαρακτήρα.
Παράλληλα, η Διεθνής Αμνηστία, όπως και η Αρμόδια Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών εκφράζει την ανησυχία της, αναφορικά με τη μη διασφάλιση των Ελληνικών Αρχών, ότι η Ελληνική Αστυνομία σέβεται και προστατεύει τα ανθρώπινα δικαιώματα και δρα βάσει του διεθνούς δικαίου, ιδιαίτερα σε ό,τι έχει να κάνει με την αστυνόμευση διαδηλώσεων και την κακομεταχείριση κατά τη σύλληψη και κράτηση.
Επιπλέον, το Γραφείο Αντιμετώπισης Περιστατικών Αυθαιρεσίας, το οποίο θεσπίστηκε με το άρθρο 1 του ν. 3938/2011, όπως τροποποιήθηκε με το ν. 4058/2012, και το οποίο είναι αρμόδιο για την αντιμετώπιση τέτοιων συμπεριφορών όπως εσείς αναφέρετε στην απάντησή σας προς την υπ’ αριθμόν 1041/27.8.2012 ερώτηση των Βουλευτών Γιαννακάκη, Τσούκαλη, Οικονόμου, εξακολουθεί να μη λειτουργεί.
Σας ρωτάμε, λοιπόν: Τι προτίθεσθε να κάνετε προκειμένου να ερευνήσετε τις καταγγελίες που είδαν το φως της δημοσιότητας στον ευρωπαϊκό Tύπο, προκειμένου να αποκαταστήσετε και τη διεθνή εικόνα της χώρας μας, αλλά και την τάξη αν αυτά τα περιστατικά πραγματικά έχουν λάβει χώρα; Προτίθεσθε να προβείτε στις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου να λειτουργήσει επιτέλους το Γραφείο Αντιμετώπισης Περιστατικών Αυθαιρεσίας δεδομένου και του κρίσιμου χαρακτήρα που έχει στην αντιμετώπιση παρόμοιων περιστατικών;
Δευτερολογία:
Κύριε Υπουργέ, με ψέξατε ότι επαναφέρω ένα θέμα, το οποίο το έχετε διαψεύσει και ότι ετοιμάζεστε να καταθέσετε και μήνυση, προκειμένου να έχω ένα δημοσίευμα. Αντιμετωπίζετε το συγκεκριμένο θέμα σαν να ήταν ένα μοναδικό, ένα περιστασιακό θέμα, σαν να μην το έχουμε ξανακούσει στην Ελληνική Αστυνομία για περιπτώσεις αυθαιρεσίας και κατάχρησης της αστυνομικής βίας.
Θα συμφωνήσετε όμως μαζί μου ότι έρχεται μια στιγμή που δεν μπορούμε παρά να πούμε την αλήθεια και ίσως αυτή η στιγμή να έχει φτάσει για την Ελληνική Αστυνομία. Οφείλουμε να συνομολογήσουμε ότι το πρόβλημα της αστυνομικής βίας δεν είναι περιστασιακό, αλλά είναι δυστυχώς διαχρονικό. Και αυτό δεν το λέω ούτε εγώ, ούτε η Guardian, ούτε η Liberation, ούτε το CNN, το λέει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και η Επιτροπή Παρακολούθησης Εκτέλεσης των Αποφάσεων του Δικαστηρίου της Επιτροπής Μονίμων Αντιπροσώπων του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Έντεκα καταδικαστικές αποφάσεις εναντίον της Ελλάδας τα τελευταία χρόνια για κατάχρηση αστυνομικής βίας. Ενδεικτικά μόνο θα αναφέρω τις πιο γνωστές: την υπόθεση Γκαλότσκιν το 2010, Ζελίκοφ –τώρα Ζελίδης- το 2006, του Δημήτρη Αυγουστίνου –η περίφημη ιστορία με τη «ζαρντινιέρα»- το 2006, των Λεωνίδη και Μακαρατζή και άλλων το 2004. Αυτές οι αποφάσεις εξακολουθούν να απασχολούν την Επιτροπή Παρακολούθησης Εκτέλεσης Αποφάσεων. Μπορεί να μην εξετάζονται πλέον, γιατί -το γνωρίζετε πιθανόν καλύτερα από εμένα- ο μηχανισμός παρακολούθησης έχει ατονήσει στην ΕΜΑ, αλλά οι φάκελοι δεν έχουν κλείσει, παραμένουν ανοικτοί. Γιατί παραμένουν ανοικτοί; Γιατί ούτε καν τα ειδικά μέτρα δεν έχουμε εκτελέσει. Το μόνο που έχουμε κάνει είναι να πληρώσουμε το πρόστιμο και τα δικαστικά έξοδα τα οποία προβλέπονταν.
Ακόμη και αν είχε λειτουργήσει το Γραφείο Αντιμετώπισης Περιστατικών Αυθαιρεσίας –το γνωρίζετε πολύ καλά, γιατί το είχε διαμηνύσει στη χώρα μας ο πρώην Επίτροπος για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου του Συμβουλίου της Ευρώπης, ο κ. Χάμαπεργκ- η δομή του και η υπαγωγή του στις οργανικές μονάδες του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη δεν εξασφαλίζει την ανεξαρτησία της δράσης του και την ουσιαστική παρέμβασή του και δεν εξυπηρετεί τους στόχους του, που είναι όχι μόνο η ίαση των στρεβλώσεων, αλλά κυρίως η πρόληψη και η αποτροπή τους. Γνωρίζετε ότι μας είχαν συμβουλεύσει με σύσταση αυτό να τεθεί ως Ανεξάρτητη Αρχή, δηλαδή να τεθεί υπό τον έλεγχο της Βουλής.
Ας δούμε μερικά στατιστικά: Κατά την περίοδο 2005-2009 ερευνήθηκαν συνολικά διακόσιες ογδόντα μία καταγγελίες κατά αστυνομικών για κακοποίηση και κακομεταχείριση όχι μόνο κρατουμένων και επιβλήθηκαν πειθαρχικές κυρώσεις σε δεκατρείς περιπτώσεις.
Τελειώνω αμέσως. Δεν θα πω άλλα στατιστικά, γιατί έχει ήδη τελειώσει ο χρόνος μου. Είμαι σίγουρη ότι ήδη τα γνωρίζετε. Ούτε αυτά τα πήρα από καμιά ξένη εφημερίδα. Είναι αυτά τα οποία έχουν κατατεθεί και στην Επιτροπή Μονίμων Αντιπροσώπων και στην Επιτροπή Παρακολούθησης Εκτέλεσης των Αποφάσεων του Δικαστηρίου. Έχω όμως, να πω μόνο το εξής: ότι η Αστυνομία είναι το κατ’ εξοχήν αρμόδιο κρατικό όργανο με τις διευρυμένες εξουσίες που του δίνει ο νόμος, προκειμένου να εφαρμόζει τους νόμους του κράτους και να διασφαλίζει όχι μόνο την τήρηση των νόμων, αλλά και το σεβασμό και την άσκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ότι η παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την ίδια την Αστυνομία αποδυναμώνει –αν όχι καταργεί- το ρόλο της.
Ευχαριστώ.
